Chiến tranh giữa người Brasil và người Bồ Đào Nha mở đầu từ tháng 2 năm 1822 khi bùng phát các cuộc chạm trán đầu tiên giữa dân quân, và kéo dài đến tháng 11 năm 1823 khi các đơn vị đồn trú Bồ Đào Nha cuối cùng đầu hàng. Trong các trận đánh trên bộ và trên biển đều có sự tham gia của lực lượng chính quy và dân quân thuộc hai bên.

Người Brasil bao gồm người nhập cư buộc phải tòng quân trong lực lượng lục quân và hải quân mới thành lập. Họ cũng sử dụng nô lệ trong dân quân cũng như các nô lệ tự do vào lục quân và hải quân. Các trận chiến trên bộ và trên biển bao phủ lãnh thổ Bahia, Cisplatina, Rio de Janeiro và phó vương quốc Grão-Pará. Maranhão và Pernambuco (đương thời bao gồm cả các bang Ceará, Piauí và Rio Grande do Norte ngày nay) cũng là nơi diễn ra giao tranh.

Các trận đánh đầu tiên giữa dân quân diễn ra trên đường phố tại các thành phố lớn của khu vực được đề cập trong năm 1822[39] và trên đất liền, bất chấp lực lượng bổ sung từ Bồ Đào Nha đến trong cùng năm 1822 song vào quý cuối; quân Bồ Đào Nha mặc dù trung lập hóa dân quân sinh tại bản địa tại một số thành phố như Salvador, Montevideo và São Luís, song thất bại trước dân quân tại hầu hết các thành phố cũng như lực lượng du kích tại nông thôn. Đến năm 1823, trong khi lục quân Brasil đã mở rộng khắc phục thiệt hại nhân lực và vật lực; thì lực lượng Bồ Đào Nha còn lại vốn đang ở thế phòng thủ lại bị thu hẹp về nhân lực và của cải, họ tự thấy buộc phải hạn chế phạm vi hoạt động của mình đến mức kháng cự tại một số tỉnh lỵ, vốn cũng là các cảng biển chiến lược như Belém bên cạnh Montevideo, Salvador và São Luís do Maranhão.

Trên biển, quân Brasil dưới quyền lãnh đạo của Thomas Cochrane. Có sự dao động bắt nguồn từ sự phá hoại của một lượng đáng kể người Bồ Đào Nha trong hạm đội. Đến năm 1823, hải quân cải cách và các thành viên người Bồ Đào Nha bị thay thế bằng người Brasil (nô lệ được phòng thích và nam giới da trắng bị cưỡng bách tòng quân) và lính đánh thuê ngoại quốc (người Anh và Mỹ). Hải quân Brasil thành công trong việc đẩy người Bồ Đào Nha khỏi bờ biển và cô lập các đội quân trên bộ cuối cùng của Bồ Đào Nha. Đến cuối cùng, họ truy kích tàn dư lực lượng hải quân thực dân qua Đại Tây Dương xa đến ngoài khơi Bồ Đào Nha.

Đến nay vẫn không có thống kê khả tín[40] liên quan đến số lượng như tổng số thương vong. Tuy nhiên, dựa trên các tường thuật ghi chép trong quá khứ và hiện tại về một số trận đánh trong chiến tranh, cũng như số liệu được thừa nhận trong các cuộc giao tranh tương tự diễn ra cùng thời điểm khắp toàn cầu, và tính đến thời gian chiến tranh độc lập Brasil (22 tháng), ước tính tổng số người tử chiến ở hai bên tổng cộng là khoảng từ 5.700 đến 6.200.

Các binh sĩ Bồ Đào Nha cuối cùng rời khỏi Brasil vào năm 1824. Một hiệp đình hòa bình công nhận Brasil độc lập được soạn thảo trong mùa hè năm 1825, và được Brasil và Bồ Đào Nha ký kết trong mùa thu cùng năm.